روانپزشكان براي تشخيص اختلال پارانوئيد يا بدگماني يك معيار بين‌المللي دارند. طبق اين معيار، هر كس در تعريف زير بگنجد و به علاوه از 7 علامتي كه در ادامه مي‌آيد، 4 تا را داشته باشد، دچار اختلال شخصيت پارانوئيد است و بايد درمان شود. تعريف: بي‌اعتمادي و شكاكيت نافذ و فراگير نسبت به ديگران، به‌طوري كه انگيزه‌هاي افراد را شرارت‌آميز بداند. اين حالت بايد از اوايل بزرگسالي شروع شده باشد و در زمينه هاي مختلف به چشم بخورد. و اما علائم: )1 بدون دليل كافي، گمان مي‌كند كه دارند او را استثمار مي‌كنند، به او ضرر مي‌زنند يا سرش كلاه مي‌گذارند.)2 بدون دليل كافي، وفاداري يا قابل اعتماد بودن دوستان و اطرافيان خود را زير سوِال مي‌برند، به صورتي كه اين شك دائم ذهن او را مشغول كرده باشد.)3 به ديگران اطمينان نمي‌كند زيرا مي‌ترسد ديگران از اطلاعاتي كه او به آنها مي‌دهد، بر عليه خودش استفاده كنند!)4 در پس اظهارنظرهاي بي‌غرض يا اتفاقات بي‌خطر و حتي اتفاقات خوب، مفاهيم تحقير كننده يا تهديدكننده پيدا مي‌كند.)5 هميشه دلخور و ناخشنود است، و كينه مي‌ورزد. يعني اگر كسي به او توهين كرده، بي‌اعتنايي كرده يا بي‌احترامي كرده باشد، هيچ وقت او را نمي‌بخشد.)6 با كوچكترين اتفاق و صحبتي احساس مي‌كند به شخصيت يا اعتبارش لطمه وارد شده است (در حالي كه ديگران اصولاً چنين برداشتي از آن اتفاق ندارند) و فوراً واكنشي خشمگينانه نشان مي‌دهد يا به مقابله مي‌پردازد.)7 مكرراً و بدون هيچ دليل به وفاداري همسر خود شك مي‌كند.البته حالت مذكور وقتي نشان‌دهنده <اختلال شخصيت پارانوئيد> هستند كه در اثر اختلال رواني ديگري مثل اسكيزوفرني ايجاد نشده باشند و نيز ناشي از اثرات جسمي مستقيم يك بيماري طبي عمومي نباشد.غير از اين موارد، افراد پارانوئيد ويژگي‌هاي ديگري هم دارند، مثلاً افراد بدبين معمولاً گرم و صميمي نيستند و قدرت و منزلت افراد، آنها را تحت تا‡ثير قرار مي‌دهد و به آن دقيقاً توجه دارند. به‌طوري كه اگر كسي را ضعيف بيابند يا حس كنند كه در وضع و حال طرف مقابل اختلال يا نقصي وجود دارد به او به ديده تحقير نگاه مي‌كنند. همچنين افراد مبتلا‌ به اختلال شخصيت پارانوئيد يا بدگماني ممكن است در موقعيت‌هاي اجتماعي، آدم‌هايي فعال و كارا به‌نظر برسند در حالي كه اغلب فقط ديگران را مي‌ترسانند يا افراد را به جان هم مي‌اندازند.مشكلات شغلي و زناشويي هم در اين بيماران خيلي شايع است.چاره كار درمان انتخابي در افراد پارانوئيد روان‌درماني است و اين افراد بايد تحت‌نظر روانپزشك قرار بگيرند و درمان شوند. امكان ندارد فرد مبتلا به بدبيني بيمارگونه خودبه‌خود درمان شود. در مواردي هم براي مقابله با حالت سرآسيمگي و اضطراب اين بيماران از دارو استفاده مي‌شود كه اين دارو درماني بايد زير نظر پزشك شروع شده و در موقع مناسب قطع شود. اما بهترين راهكاري كه براي پيشگيري توصيه مي‌شود، اين است كه از كودكي محيط تربيت كودك خوب، دوستانه و با محبت باشد و روابط موجود در خانواده سيري طبيعي داشته باشد. مادر اولين منبع تغذيه كننده نيازهاي عاطفي كودك است و اگر اين منبع مهم به درستي وارد عمل نشود و بي‌اعتمادي را به فرزندش منتقل كند، او در سراسر زندگي با مشكلاتي روبرو خواهد شد.جداي از اختلال شخصيت بدگمان كه يك بيماري محسوب مي‌شود، بعضي افراد بيمار نيستند اما دائماً بدبين هستند و نيمه‌خالي ليوان را مي‌بينند. معمولاً اين نوع تفكرات <ياد گرفته مي‌شوند> به‌نحوي كه فرد از كودكي در محيط خانواده اين طور آموخته كه ديدگاهي منفي و بدبينانه به زندگي داشته باشد. اين افراد كه دچار اختلال شخصيت بدگمان نبوده بلكه تنها افكار بدبينانه دارند نيز در زندگي با مشكلاتي دائمي روبرو مي‌شوند و خلقي افسرده پيدا مي‌كنند. اين افراد چاره‌اي ندارند جز اينكه ديدگاه خود را تغيير دهند با آموختن مهارت‌هاي خوب زندگي، رويه خود را تغيير دهند زيرا در نهايت فقط خودشان هستند كه ضرر مي‌كنند