ناگفته ها ودرددلهای پزشکان
دکتر رحمت سخنی ، دکتر محمد رحیم کاکایی ، دکتر اسعد عثمانی
پزشکان اورژانس مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
بر همگان آشکار است پزشکان ، جز زبده ترین و باسوادترین افراد یک جامعه در هر کجای این دنیای پهناور به حساب میایند .ولی انصافا نگرش مسئولین و مردم محترم شایسته و در خورتوجه شخصیت این قشر تحصیل کرده که ، مسئول سلامتی جامعه بوده میباشد ؟!!.آیا قوانین نظام سلامت در کشورمان حامی پزشکان و خانواده های رنج کشیده ایشان میباشد؟ زمانی که حافظان سلامت خود در رنج بی وصف شبانه روزی بوده و خانواده های آنها هیچ امیدی برای بهبودی وضع معشیتی خودشان و فرزندانشان حتی در آینده دور ندارند آیا میتوانند ضامن و ارتقا دهنده سلامتی جامعه باشند ؟ یک سال سپری گردید آیا مشکلات پزشکان کشورمان بخصوص پزشکان جوان حل گردید ؟آیا نسخه ای که بنام پزشک خانواده پیچیده شده بود، حلال مسایل بهداشتی درمانی روستائیان عزیز و پزشکان شد یا در این سودا هم روستائیان ضرر کردند و هم پزشکان ؟آیا مسئله بیمه ها و ندادن کارانه های پزشکان در مراکز آموزشی ودرمانی در طی یک سال گذشته رفع گردیده یا باید منتظر گذشت یک سال دیگر باید باشیم ؟ . مقاله زیر از طرف دوستان پایگاه اطلاع رسانی سلامت ایرانیان تهیه شده و در اختیار خوانندگان محترم قرار میگیرد :
واقعیت این است که مشکلات پزشکان و خانواده آنان، همان مشکلات سایر مردم است، اما به دلایلی میتوان در شدت و نوع آن تفاوتهایی را مشاهده کرد. دلیل نخست این است که پزشکان رابطهای نزدیک، عمیق و در بسیاری موارد دور از چشم دیگران و رازدارانه دارند و پس از آن نیز این نکته است که مراجعین پزشکان، عموما باوری عمیق و انتظاری بسیار از پزشک خود دارند. مورد سوم هم این است که پزشکان اگر بخواهند سالم و اخلاقی عمل کنند، قادر به دریافت دستمزد و پاداشی که در شأن آنها باشد، نیستند و در چالش و تنگنای دشوار وجدانی و اقتصادی قرار میگیرند.
چهارمین نکته هم اینکه پزشکان طی دورههای پزشکی در شرایطی پراسترس و ناکارآمد، در واقع برای مقابله با فشارها و بحرانهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی تربیت نمیشوند.
بنابراین در چنین شرایط کاری، ناتوان از مقابله با آن هستند و به اشکال گوناگون مغلوب شده و خسارت میبینند. این موارد، مجموعا برجستهترین تفاوت پزشکان با دیگران است که هر یک نیاز به بحث و ارایه طریق جدا دارند.
حال باید دید وقتی پزشکان، به دلیل نوع و شرایط کاری خود در موقعیتهای خاص و ویژه و عموما پرتنش و سرشار از استرس قرار میگیرند، آیا تاثیری از این وضعیت را به خانواده خود نیز منتقل میکند یا خیر؟
بدون تردید وقتی به فشارهای بسیار و ناتوانی پزشکان در برخورد با آنها توجه کنیم، به این نتیجه خواهیم رسید که تنشها و صدمهها علاوه بر پزشک، خانواده او را نیز در برمیگیرد. در جهان مطالعات مربوط به آسیبپذیری پزشکان زیاد است.
در ایران نیز مواردی انجام شده و یا در نشریات پزشکی، بهداشتی و یا نشریات روزانه عمومی به آن پرداختهاند.
اما آیا میدانید بسیاری از دستاندرکاران و به ویژه مسوولان نظام پزشکی و بخش بهداشت معتقدند درباره مشکلات، بحرانها، صدمات روانی، سوء مصرف مواد و روابط سوء دیگر پزشکان نباید تحقیق کرد و مطلبی منتشر نمود؛ چرا که یا به آبروی حرفهای پزشکان صدمه میزند و یا موجب سوءاستفاده مخالفان پزشکان میشود. این دو نظر گرچه از جهتی درست است، اما مگر میشود همچنان در نادانی در این حوزه باقی ماند و سر را همچون کبکان زیر برف فرو برد و شاهد هجمههای جاری به پزشکان شد و در جلوی چشم خود، شاهد فراگیری و عمیقتر شدن مشکلات عاطفی، خانوادگی، سلامت روانی و شغلی همکاران بود؟ به نظر میرسد این سیاست که در مشکلات پزشکان تحقیق نکنید و منتشر ننمایید، در نهایت به نفع مخالفان حرفه پزشکی است. ما میتوانیم تحقیق بکنیم، ولی آن را هوشمندانه منتشر کنیم؛ ما میتوانیم تحقیق و تحلیل کنیم که وضع چگونه است و چگونه همه مدیران، برنامهریزان، تصمیمگیران و بودجهنویسان، حتی یک ریال در جهت تحقیق و تبیین مشکلات وسیع پزشکان، به صورت برنامهریزی شده و هدفدار ارایه ندادهاند و بنابراین ما برنامهای هم برای کمک به پزشکان در این موارد نداریم.
براساس آنچه گفته شد، میتوان پیشبینی کرد که پزشکان، شرایط و شیوه زندگی خاصی نیز داشته باشند. اگر چه تاکنون مطالعه جامعی درباره شیوه زندگی پزشکان در کشور ما صورت نگرفته است، اما میتوان گفت که پزشکان و به ویژه پزشکان جوان بیکار، عمومی، پرمشغله و آنهایی که درباره شیوه زندگی اطلاعاتی ندارند، شیوه زندگی بسیار بدی دارند. ورزش، زندگی بدون سیگار، تغذیه سالم، روابط خانوادگی و اجتماعی بارور،حضور در مجامع و محافل دینی و معنوی، پرداختن مستمر به هنر و ادبیات غنی، پرهیز از رانندگی و تنشهای شهری و گذران بخشی از هفته در طبیعت انتظاری به دور واقعیت از اکثر پزشکان است. شگفت اینکه بیشتر اساتید پزشکان در دانشگاههای علوم پزشکی و بیشتر پزشکان موفق در بخش خصوصی، با ندانستن روشها و ارزشهای شیوه زندگی صحیح و یا اختصاص ندادن پول و وقت، نمیتوانند سبک زندگی سالمی داشته باشند.
اما برخلاف تصور عامه و گروه زیادی از مردم، باید گفت اثر کار شیفتی، طرحهای دور از خانواده و محل زندگی و نیز شب کاری، از کمترین عوامل استرسزا برای بیشتر پزشکان است. مطالعات روی غیرپزشکان در ایران و پزشکان خارج از کشور نشان داده که پزشکان، استرسورهای گوناگونی دارند. از جمله استرس بیماران بدحال، مشرف به موت و اورژانسی، عملهای جراحی سنگین، فشارکاری و انتظارات یا مراجعات بیش از اندازه و در زمان استراحت و غیرموظف، قدرنشناسی و بیحرمتی به پزشکان، شکایات و درگیریهای قضایی، هزینههای بالا، بیکاری و تورم و نداشتن محل کار و مراجعهکننده و درآمد برای بیشتر پزشکان جوان، کار مداوم و نبود فضاهای اختصاصی تفریحی، ورزشی و خانوادگی برای آنان و بیماریهای ناتوان کننده و نبود بیمه مکمل برای اکثر آنان، از جمله فشارها و استرسهای شایع پزشکان است، پیامد همه اینها، بدون تردید فشار و بحران در خانواده خواهد بود.
پزشکان افرادی پرمسوولیتاند و به همین دلیل پراسترس هم هستند. اگر مشکلات آنها را پنهان کنیم و در آن تحقیق نکنیم و راه حلی که در شأن آنان است نیابیم، مشکلات دردناک آنان سر از دادگاهها، روزنامهها، اقشار مخالف آنان و رسانههای بیگانه خواهد درآورد. یک پیشنهاد کاربردی در این زمینه، پژوهش کردن، هوشمندانه منتشر کردن و به راه حل و درمان رسیدن است، زیرا برای دانستن مشکلات آنها، هیچ کسی محقتر از محققان همان حوزه نیست. محقق و تحقیق خوب، به جای صدمه زدن به جایگاه پزشکان موجب ارتقا و اعتلای جایگاه آنان میشود و البته لازم است که برای تحقیق خوب، ارزش قایل شد. نتایج آن به مراجع ذیربط به ویژه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس منعکس گردد.
http://www.sahand272.blogfa.com/ http://www.rs272.parsiblog.com/ WEST AZERBAIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI